We beleven de aprilse grillen dit jaar al in maart. Vertrokken in een hagelbui om het Vredeslicht te brengen naar ‘de Warmoes’ aan Stokt in Millegem, vragen we ons af of onze ontmoeting wel zal kunnen doorgaan. Onafgezien van de wind, is de storm wat gaan liggen wanneer we aankomen. Tot onze verbazing zijn een 7-tal mensen aan het tuinieren in de Samentuin. Gastheer en één van de initiatiefnemers van het project is Peter Zimmerman, die ons met de glimlach tegemoet stapt en ons hartelijk verwelkomt. Hij vertelt hoe het idee is ontstaan. “ Eigenlijk met het evenement ‘Sing for the climate’, nu meer dan 8 jaar geleden. In Balen-Wezel aan de kiosk waren toen 500 mensen van alle leeftijden bij elkaar gekomen om te zingen.” Het refrein is mogelijk ook bij u blijven hangen: We need to build a better future and we need to start right now! (Het is nodig om een betere toekomst te bouwen en daar moeten we vandaag mee beginnen!) “We vonden dat we het niet bij zingen alleen konden laten, dat we ook daadwerkelijk iets moesten doen. En zo zijn we met een aantal mensen begonnen, hebben we nagedacht hoe we samen iets konden doen als antwoord op de problematiek van de klimaatverandering. Zo is ‘Transitie Mol en Balen’ ontstaan. We gingen films vertonen en organiseerden workshops. We startten projecten op zoals het Repair Café in Mol en Balen, een autodeelgroep en ook ‘Samentuin Warmoes’. De tuin waren we eerst in Balen opgestart maar al vlug moesten we verhuizen omdat de grond, waarop we tuinierden, verkocht werd. We gingen op zoek naar grond in Mol. Hans was bereid deze weide ter beschikking te stellen. We hebben er groenteperken in aangelegd, in de vorm van cirkels, omdat we dat mooi en gezellig vonden. Elke tweede zaterdag van de maand, zoals vandaag, komen mensen in de namiddag samen tuinieren. Iedereen is welkom! Wie mee helpt, kan mee oogsten. We doen het biologisch en respecteren de natuur zoals ons die hier in de Kempen gegeven is. Die omgekeerde bloempotjes, die daar aan de frambozenstruiken hangen, dienen om er insecten in te herbergen, die dan de bladluizen opeten. In die takkenrillen daar, die we als afscheiding tussen de perken hebben aangelegd, kunnen zich dan weer kikkers en muizen verstoppen, die o.a. de slakken opeten. Zo verhogen we de biodiversiteit en herstellen we het natuurlijk evenwicht.”
Intussen hebben de tuinliefhebbers het werk neergelegd en zijn ze, coronaproof, onder het afdak komen zitten of staan. Ook enkele kinderen staakten hun spel om te komen luisteren naar wat we daar eigenlijk kwamen doen. We vertellen over de herkomst van het Vredeslicht, de geboortegrot in Bethlehem, en hoe dat licht zonder te doven een hele reis heeft afgelegd, met de bedoeling om alle mensen van goede wil met elkaar te verbinden. We leggen uit waarom wij dit licht uitgerekend naar deze Samentuin wilden brengen: juist omdat zij zich inzetten voor het behoud van onze kostbare natuur. In het gastenboek, dat de kinderen ons aanreiken, schrijven we dat we dankbaar zijn om deze warme plek waar mensen voelbaar op een fijne manier samenwerken. Je merkt dat het samen bezig zijn in de natuur hen goed doet, dat ze rust en harmonie uitstralen. “Het moet ook aangenaam zijn,” vertelt Peter, “wie komt meehelpen, moet zich hier thuis kunnen voelen en op z’n eigen tempo zijn steentje kunnen bijdragen. Zes keer per jaar organiseren we ook ‘Moesmeesters, tuinieren met kinderen doorheen de seizoenen’. Daar kunnen zowel kinderen vanaf het tweede leerjaar tot 15jaar op intekenen, evenals onderwijzers en jeugdleiders die graag kinderen bij de natuur willen betrekken. Enerzijds leren de jonge ‘moesmeesters’ over planten en zaaien, telen en oogsten, en anderzijds wordt er ook geknutseld met natuurlijke materialen. We krijgen toch altijd wel een tiental kinderen die komen meedoen. Er zijn nog enkele plaatsen vrij.” (Het inschrijvingsformulier vind je op www.TransitieMolenBalen.be)
Dit project van samen tuinieren is verbonden met een aantal andere projecten in Mol en Balen, zoals het repair-café, auto delen, het vertonen van films met info over de klimaatverandering en wat we er tegen kunnen doen, Lets, de transitiemarkt, fairtrade take-away en een recent project ‘Pimpernieuw’, met een plantenasiel waar je planten kunnen brengen en halen en een upcycling atelier waar oude spullen creatief herwerkt worden tot unieke voorwerpen. Al deze initiatieven slaan de handen in elkaar om op lokaal niveau te werken aan een duurzame wereld.
Deze ‘Transitiebeweging’ voor Mol en Balen is ontstaan na ‘Sing for the climate’, in het voorjaar van 2013, naar het voorbeeld van de Transitiebeweging in Engeland, die intussen over de hele wereld navolging kent. Het principe is dat de kracht tot verandering best komt uit de plaatselijke gemeenschappen zelf. We zijn door de decennia heen zo afhankelijk geworden van fossiele brandstoffen dat dit een impact heeft op alle belangrijke domeinen van ons leven: voeding, mobiliteit, energie, gezondheid, economie, maar evenzeer op ons innerlijk welzijn. Met ‘Transitie’ wordt bedoeld dat we voor al deze verschillende domeinen van ons leven en samenleven gaan werken aan verandering, aan een manier van leven waarbij we steeds minder afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Tegelijk is dat een levensstijl waarbij we meer verbonden leven en meer in voeling met onze omgeving. De verschillende transitie-initiatieven kunnen onze buurten, dorpen en gemeenten helpen om opnieuw een veerkrachtige gemeenschap te worden met een grotere sociale samenhang. ‘Zo geeft onze tuin iedereen die dat wil de kans om samen te werken op een ecologische manier’, legt Hans uit, die met dat doel graag zijn weide ter beschikking stelde van het project. ‘Doordat we hier lokaal groenten verbouwen, moet ons eten minder kilometers afleggen en leren we opnieuw lokaal te eten.’ Peter voegt hier enthousiast aan toe dat er nog steeds mensen welkom zijn om in de tuin mee te komen helpen.
Terwijl iedereen weer aan het werk is gegaan, maken wij aanstalten om te vertrekken. Maar we worden teruggeroepen omdat ze ons nog willen laten delen in de vroege voorjaarsoogst. We krijgen enkele knollen koolrabi, een ‘vergeten’ maar erg gezonde groente, die zowel rauw in de salade als gekookt of gebakken gegeten kan worden. Gezien het wispelturige weer, opteren we toch maar voor de laatste bereidingswijze. En evenals ons bezoek smaakt dit naar meer!

Meer info op www.TransitieMolenBalen.be
Contact: info@transitiemolenbalen.be