7 en 8 september 2024 23e zondag in het B-jaar

Inleiding

Wanneer je niet zoveel meekrijgt van wat er om je heen gebeurt of niet goed begrijpt hoe de zaken in elkaar steken, dan kun je je buitengesloten voelen. Echt meepraten met anderen en meedoen met de rest lukt niet goed. De groeiende verwijdering kan je de moed ontnemen. Jezus weet dat isolement te doorbreken. Met een aanraking overbrugt Hij letterlijk de afstand en opent Hij voor je de kring die eerst gesloten was. Vat moed en ga open!

Gebed om ontferming 

Wij kunnen naast iemand leven en de ander niet verstaan in zijn of haar nood. Als gelovige mensen willen we toch laten weten: jij bent niet alleen. Daar waar wij het isolement in stand houden, willen wij de Heer vragen dat Hij ons opent en ons richt op de ander.

Homilie

Vorige maandag was er in Café Congé een topmodel te gast bij Tinne Embrechts naar aanleiding van een nieuw seizoen van ‘Belgium’s next top model’. Het ging er op een bepaald moment over hoe nieuwe modellen gevonden worden. Tinne gaf aan dat ze als tiener eens een kaartje kreeg met de uitnodiging om een fotoshoot te laten maken. Ze vond het feitelijk verdacht zeker omdat ze in haar beleving helemaal niet beantwoorde aan de schoonheidsidealen die hiervoor vereist lijken. Het topmodel gaf aan dat de scout wellicht toch een sprankeling had opgemerkt of getroffen werd door een heel open gezicht. Alhoewel we moeilijk onder woorden kunnen brengen wat er mee bedoeld wordt, hebben we direct een idee wat een open gelaat betekent. Het gaat om iemand die met een directe blik, heel gericht naar de ander of de dingen kijkt, zich niet afwendt en daarbij ook vriendelijkheid of een zeker optimisme uitstraalt. Een open blik hoort bij iemand bij wie je je onmiddellijk veilig voelt en met wie je een hartelijke babbel aangaat.

In het evangelie vandaag gaat het over ‘openheid’. Allereerst om een zekere openheid van Jezus. Hij maakt een omweg om naar Galilea, naar huis terug te keren en gaat daarbij door wat men noemt een heidens gebied, een streek die bevolkt wordt door voornamelijk niet joden. Jezus heeft duidelijk de openheid van geest om met hen in contact te komen en meer nog om met de anderen zijn wonderlijke aanwezigheid te delen.

De doofstomme is voor een groot stuk van de wereld afgesloten omdat twee belangrijke zintuigen hem in de steek laten. En dan zegt Jezus: ‘Effeta’, ‘Ga open’. In de meest letterlijke betekenis gaat het om de oren en de mond maar al van bij het begin wordt het verhaal ook symbolisch begrepen en gaat het om een openheid op de werkelijkheid die op ons afkomt. Het is duidelijk dat die openheid ons van deze wereld doet genieten. Ze schenkt ons de kans om de schoonheid van de schepping te zien, om naar ontroerende muziek te luisteren, om door onze taal verbinding met de ander tot stand te brengen, om te genieten van lekkere zaken, om ontroerd te zijn door prestaties van anderen. Het is een openheid die ons ontwapenend naar de ander doet toestappen.

Maar het gaat vandaag natuurlijk vooral om de openheid die Jezus in ons wil bewerkstelligen. Hij raakt hier als het ware zoals bij de man in het evangelie onze oren en onze ogen aan. Het betekent dan dat Hij ons hier en nu wil openen voor zijn droom. Soms zijn we wat te weinig buiten onszelf van verbazing om al die mooie zaken die we tot ons kunnen laten doordringen. Het gaat Jezus allereerst om onze ontvankelijkheid voor een werkelijkheid die ons te boven gaat; om een appél dat we in ons hart ervaren; om een roep van het mysterievolle in deze wereld; om Gods presentie in ons leven. Het is een openheid die wij kunnen inoefenen, het vraagt een bepaalde ingesteldheid van ons hart die we levendig kunnen houden door ons gebed en door bezinning, het is een ontvankelijkheid die gecultiveerd moet worden door onze samenkomsten hier in deze kerk waarin we telkens zijn woord beluisteren dat ons hart wil openen voor zijn Vader.

Daarnaast verlangt Jezus ook een alerte houding voor de mensen naar wie zijn hart uitgaat, naar de kleinen en de eenvoudigen, naar de zachtmoedigen. We kennen ze uit de zaligsprekingen. Als Jezus tot ons ‘effeta’ zegt, wil Hij ons meenemen in een visioen van een betere wereld, een wereld waarin God helemaal thuis is.

Het is die wereld zoals de profeet Jesaja hem beschrijft waarin God weer aan het licht komt, waar de dorheid verdwijnt en iedereen meezingt met het lied van Gods lof. Het is een wereld waarin de verhoudingen tussen de mensen verandert en alles in het perspectief komt te staan van een harmonie die we in Gods naam mogen laten klinken.

Jakobus beschrijft het helemaal in zijn eigen concrete stijl als geen vleierij of partijdigheid tonen. Het heeft voor de apostel te maken met een diep respect voor elke mens ongeacht zijn status. En daarbij gaat de aandacht of de openheid van de apostel vooral uit naar de arme omdat hij weet dat aan hem het koninkrijk werd beloofd.

Als we vandaag Jezus echt ‘effeta’ tot ons horen zeggen, zou het wel eens kunnen dat we in het leven van elke dag, op straat ook een openheid gaan uitstralen en we het meemaken dat ons een kaartje wordt aangereikt om mee te doen aan ‘het volgend christelijk topmodel’.

Norbert Wauters, pastoor

Bezinning

Alles heeft Hij welgedaan’: het klinkt als een staande ovatie. Jezus, de grote Wonderdoener, krijgt door mensen sterallures. Zelf is Hij wars van alle drukdoenerij. Zijn tekens zijn geen trucs. Ze lopen vooruit op het Rijk Gods dat komende is. Hij wil laten zien dat God redt. En daarom bevrijdt Hij die mens, die gevangen is in zijn doofheid. Hij haalt hem weg van het eiland van de eenzaamheid, leert hem opnieuw te communiceren. Zo krijgt de stomme weer stem, de dove opnieuw gehoor. Een nieuwe wereld breekt open. In hem wordt Jesaja waar: doven horen, stommen spreken. Een nieuwe tijd breekt aan: het onmogelijke wordt waar. ‘Ga open’ geldt ook voor ons. Breek uit uit de beslotenheid van je eigen ik, je eigen bestaan. Open je voor de stem van profeten, die een nieuwe tijd aankondigen: een tijd van recht en vrede, een tijd van breken en delen. Wij mogen gehoor geven aan die goddelijke oproep en stem worden voor hen, die nauwelijks worden gehoord. En dat niet om applaus te oogsten, maar om medewerker te zijn aan de toekomst van mens en wereld.

Wim Holterman osfs