2 en 3 december 2023 1e Adventszondag in het B-jaar
Aanhef
Zijn wij het die zonder angst of zekerheid
toch uitkijken naar een nieuwe tijd
en die van ons daarom durven openstellen
voor het onverwachte?
Zijn wij het die in onze kleine kring
op zo’n manier met mensen zijn begaan
dat zij zelf ook kracht vinden
om met vertrouwen op te staan?
Zijn wij het die
in plaats van toe te kijken vanop afstand
juist aangestoken en bezield worden
om zelf te doen wat kan en moet gedaan?
Als wij die keuze maken dan zullen her en der
bakens van hoop verschijnen
die de mensheid tonen dat het anders kan.
Inleiding
Vandaag zijn wij hier om samen de eerste zondag van de Advent te vieren. Vier zondagen lang zullen wij de weg gaan naar de geboorte van Jezus. Wij worden uitgedaagd om waakzaam te zijn en te durven opstaan tegen onrecht. Advent is immers de tijd van stilstaan bij wat je aan het doen bent. Zijn wij eigenlijk wel goed bezig? Deze advent is de ideale gelegenheid om ons hier over te bezinnen.
Wij mogen niet voorbij gaan aan mensen in nood, niet onverschillig wegkijken van miserie van mensen. Laat ons, met dit in gedachten, daarom nu samen de start van de advent vieren.
Homilie
Je herinnert je nog wel die noodlottige voetbalmatch tussen de Rode Duivels en Zweden die na de pauze werd stilgelegd omwille van een terroristische aanslag in onze hoofdstad tegen Zweedse supporters. We bleven met veel onbegrip naar de tv staren. In het nieuws hoor je geregeld dat een groep werd opgepakt die plannen maakten voor een terroristische aanval. Meestal wordt er niet veel toelichting bijgegeven. Eén keer hoorden we dat men zo een kerstmarkt had gered van een niets ontziende bom. Het illustreert dat politiecellen voortdurend bezig zijn met het speuren naar tekenen van ophanden zijnde onheil. Ze houden mensen en situaties in de gaten vanuit het vermoeden dat er steeds iets kan gebeuren en proberen in te breken in een bepaalde donkere laag van onze samenleving. Het vraagt om een volgehouden alertheid of waakzaamheid om de kleinste details goed te lezen.
Deze gespannen houding zou feitelijk ook onze beleving van de advent moeten zijn. Jezus verwacht van zijn leerlingen dat ze voortdurend op hun hoede zijn. Hij gebruikt het beeld van dienaars die niet weten wanneer hun baas terug thuiskomt. Je kan dan maar beter aan de slag blijven want stel je voor dat de controle opdaagt wanneer je aan het lanterfanten bent. De vraag is natuurlijk waar we deze advent naar uit gaan kijken, waar wij alert voor dienen te zijn. Toegegeven de lezingen vandaag hebben schijnbaar iets dreigends. Het lijkt alsof ons angst wordt ingeboezemd.
De eerste lezing uit Jesaja – de adventsprofeet – bij uitstek is ontstaan toen het volk een dieptepunt in zijn geschiedenis doormaakte. Israël was onder de voeten gelopen door Babylonië, de tempel van Salomon was compleet verwoest en de leiders van het volk en verschillende vooraanstaande families werden naar Babel gedeporteerd. Jesaja wijt dit onheil aan het feit dat het volk te loom werd, te weinig aandacht besteedde aan zijn godsdienstige beleving, niet trouw was aan zijn traditie. Hij formuleert een indrukwekkend gebed dat ons vaak ontroert in een gekende versie: ‘Rorate caeli desuper et nubes pluant justum – Scheur toch de hemel open en laat de wolken gerechtigheid regenen’. Jesaja nodigt ons uit om mee uit te kijken naar situaties waarin de hemel opengaat en we iets van gerechtigheid zien ontluiken; we iets van de messiaanse droom zien oplichten in deze wereld. Meer nog in het gebed van Jesaja mogen wij horen dat wij het leem zijn en God de pottenbakker. Advent is alles van God verwachten die met ons aan de slag gaat, is speuren naar situaties waarin wij ons kunnen ontplooien als een kunstwerk van Gods handen en zo bijdragen aan een mooiere wereld.
De apostel Paulus nodigt ons uit oom ook die verwachting te koesteren. Bij Paulus treffen we geen dreigende taal aan. Hij bevestigt ons gelovig zijn en merkt op dat naarmate het getuigenis van Jezus aan belang wint in ons leven we sterker staan en dat tonen door onze woorden en kennis. Paulus wil ons bemoedigen om die aandacht te bewaren doorheen ons hele leven zodat ons geen blaam treft. Het betekent natuurlijk wel dat we ons dan voortdurend, dag in dag uit, in een adventsstemming moeten bevinden en alert dienen te zijn hoe we er mee kunnen voor zorgen dat Jezus hier en nu in deze wereld voelbaar wordt.
Vandaag worden wij uitgenodigd om vol vertrouwen en bezieling uit te kijken naar een nieuwe tijd, naar die wereld die niet overheerst wordt door oorlogen aan de rand van ons continent, een wereld waarin wordt afgerekend met kansarmoede en ieder de mogelijkheden krijgt om zich te ontplooien, die wereld waarin mensen zin vinden in hun leven, die wereld die openstaat voor Jezus’ bewogenheid en de onverschilligheid aan het wankelen gaat. Het vraagt van ons dat we zowel onze angst als onze zekerheden laten varen en ons openstellen voor het onverwachte, voor situaties waarin wij plots opmerken hoe de Heer aanwezig wil komen.
Deze advent worden wij opgeroepen om hier in deze regio een cel op te richten die nauwlettend aan het werk gaat en in onze gemeenschap, huizen, werkmiddens speurt naar mensen die Jezus’ komst doen doorbreken en ons af te vragen: zijn wij het?
Norbert Wauters, pastoor
Bezinning
Advent is een donkere tijd. We snakken naar zon en ontsteken de lichten. Maar we weten dat er in onze buurt mensen zijn die soms een leven lang in de schaduw van onze samenleving staan.
Advent is wintertijd. Een tijd waarin we de koude te lijf gaan en verlangen naar warmte en geborgenheid. We weten ons verbonden met mensen ook hier bij ons die door armoede en uitsluiting menselijke warmte te kort komen. Mensen die, soms letterlijk, in de kou staan.
Advent is een oproep voor iedere christen om warmte en licht te zijn. Solidair met al wie de energie niet heeft om ten volle te kunnen leven. We willen ommekeer brengen voor mensen wie onrecht gedaan wordt, voor mensen die door armoede uitgesloten worden.
Advent is leven. Een kans om wat ons is gegeven te delen en aan anderen door te geven. Een kans om wat krom is recht te trekken, om wie inslaapt wakker te schudden, om wie hopeloos of radeloos is er weer in te laten geloven.
Advent is het licht zien in de duisternis.