4 en 5 mei 2024 Zesde Paaszondag in het B-jaar

Aanhef

Dan komt de dag van nu en morgen, waarop het troosteloze en de nevels van verdriet langzaam verdwijnen. Doordat je op gaat staan en weer op weg durft gaan omdat een vraag, een beeld, een aanraking je ogen opent.
Want zie, het is gebeurd dat mensen in hun kwetsbaarheid plots leerden zien hoe licht hen ondanks duisternis toch tegemoet kwam. En hoe de oude woorden zich ontvouwden en hen met hoop en nieuwe kracht bezielden.
Omdat er liefde is die boven alles staat.
Omdat het zichtbaar is geworden in die Ene, goddelijke mens.

Inleiding

Wat verbindt mensen met elkaar? Voor collega’s zal dat het werk zijn, in de vereniging is het de gedeelde passie voor een liefhebberij, in het gezin de familieband. Voor christenen bestaat de onderlinge band uit de liefde van God. Deze liefdesband laat zich maar moeilijk vangen, want hij vormt zich al naargelang de situatie waarin mensen zich bevinden. Wat blijft, is dat deze liefde er enkel voor de ander is, niet eenkennig is en niemand buitensluit.

Gebed om ontferming

Boven deze zondag staat het woord liefde. Er is de liefde in de relatie tussen twee mensen en de liefde tussen ouder en kind. Maar er is ook de liefde die je kan overvallen. Het is de ervaring dat er iets is dat ons mensen verbindt, ongeacht cultuur, taal of volk. De ervaring dat wij mogen bestaan voor elkaar is een verbondenheid die het verschil kan maken. Wij willen en mogen niet vergeten dat het niet altijd goed gaat tussen ons, tussen God en ons. Misschien liggen wij soms overhoop met onszelf en ons geweten. Om deze eucharistie goed en oprecht te kunnen vieren, bidden we de Heer om ontferming en vergeving.

Homilie 

Je kent wellicht ook het succesvolle programma ‘Liefde voor muziek’. Enkele artiesten trekken er met elkaar voor enkele dagen tussenuit en elke avond brengen ze met z’n allen de liederen van één van de deelnemers in een nieuw en passend jasje bij zichzelf. Het is niet bij te houden hoeveel van de titels over de liefde gaan. Ze roepen allemaal een verschillende emotie op: de éne keer over het geluk dat je ervaart wanneer je je bemind weet, de andere keer staat jaloezie centraal, dan gaat het over gemis en afscheid, je hoort een vertolking over een relatiebreuk. De ene keer past het enkel binnen een zeer intieme passionele band en de andere keer kan je er je verbondenheid met een vriend in herkennen. Het gaat over het bijzonder rijk pallet van liefde en gehechtheid dat wij mogen beleven.

De lezingen vandaag baden in eenzelfde sfeer. Je geraakte misschien de tel kwijt. Het woord liefde werd maar liefst 18 keer vermeld. Het is nu ook aan ons om aan te voelen over welk aspect van de liefde in de lezingen gezongen wordt. Het is belangrijk om te weten dat het evangelie vandaag maar een kleine passage is uit de afscheidsrede van Jezus in het Johannesevangelie die wordt uitgesproken in de context van het Laatste Avondmaal. Het gaat hier dus om een bijzonder geladen en emotionele tekst. Alles waarvoor Jezus stond, probeert Hij hier nog een keer heel compact voor altijd aan zijn leerlingen mee te geven.

In de tekst vallen me in het bijzonder twee uitnodigingen op. Allereerst de uitnodiging om in de liefde van Jezus te blijven. Alhoewel Jezus duidelijk aanvoelt dat de negatieve krachten zich samenballen en de dreiging heel reëel wordt, nodigt Hij zijn leerlingen uit om die verbondenheid te bewaren. Je leest hier al dat het om een liefde gaat van een andere oorsprong, om een liefde van Godswege met eeuwigheidswaarde. Het is die liefde die eindeloos duurt en die aan het begin van de hele schepping ligt. Jezus nodigt zijn leerlingen uit om zich te blijven onderdompelen in Gods liefde die op een mystieke wijze in deze wereld te ervaren is. Het spreekt voor zich dat het niet enkel een appél is aan het adres van hen die mee aanlagen aan die tafel op de laatste avond van zijn leven. Het is ook een uitnodiging voor ons vandaag die nu aanzitten aan de tafel van de Heer. Ook wij mogen ons vandaag met die liefde omhullen. Wij worden uitgedaagd om manieren te zoeken om in deze wereld zijn liefde te blijven ervaren. Momenten van gebed en bezinning zijn daarbij wellicht onmisbaar. De vieringen van de sacramenten en in het bijzonder de eucharistie maken de verbondenheid even tastbaar en voelbaar en schenken ons momenten dat wij ten volle beseffen dat wij in zijn liefde mogen blijven.

De tweede uitnodiging is dat de liefde waargemaakt moet worden. Het gaat om de liefde die van mensen dienaars maakt. Het betekent dat de liefde pas gerealiseerd is als ze dienstbaar werd aan het geluk of welzijn van anderen. Het is de liefde van Jezus die zich op een bovenmenselijke wijze getoond heeft in zijn zelfgave op het kruis. Het is een liefde die vruchten voortbrengt van goedheid en menselijkheid in deze wereld. Het is een liefde die waargemaakt wordt door zovele mensen die zich wegcijferen voor anderen. Het heeft niets van doen met een slaafsheid of een ziekelijke onderdanigheid. Het gaat om een onbaatzuchtige liefde die zich vertaalt in een beschikbaarheid waar je als schenker ook diep gelukkig door wordt en daarin een levensvervulling vindt.

In de twee lezingen ontdekken we nog twee mooie eigenschappen van die christelijke liefde die vandaag zo centraal staat. In de Johannesbrief gaat het om Jezus’ liefde die zo sterk is dat ze de zonde kan uitwissen. Het misschien wel een passage die ons duidelijk wil maken dat liefde op z’n sterkst is wanneer ze de kracht heeft om te vergeven en het verleden kan uitwissen. Het vraagt soms ontzettend veel van ons om wat voorbij is achter ons te laten en de ander nieuwe kansen te schenken.

In de Handelingen van de Apostelen horen we over een liefde die zich heel ruim en breed kan opstellen. Het gaat er over een verbondenheid zonder onderscheid van persoon en die openstaat voor de vreemdeling, de mensen uit de volkeren. Het kost ons soms heel wat om onze angst te overwinnen en ons open te stellen voor de ander, om het nieuwe te aanvaarden, om een inclusieve kerk te vormen. Het is, denk ik, de enige manier om als kerk te overleven en zelfs te vernieuwen, als de gemeenschap openstaat voor anderen, als men er niet krijgt af te rekenen met keurende blikken en zacht gefluister. Het is ook in families en vriendengroepen zo. Ze bloeien pas, er is pas een thuisgevoel als ze een sfeer uitademen van gastvrijheid en altijd welkom wat er ook gebeurd is.

Het is aan ons om de komende week onze uitzending van ‘liefde voor het evangelie of Jezus’ te maken en een aspect van Jezus’ liefde neer te zetten in een heel eigen interpretatie passend bij onze persoonlijkheid en die de ander weet te raken en te ontroeren.

Norbert Wauters, pastoor

Bezinning

Het gebod van de liefde is niet alledaags, niet gewoon. Het is een voortdurende uitdaging tot radicaal leven. Een woord, een gebaar: ze kunnen wonderen doen. We weten het. Maar toch zwijgen we soms. Het valt ons moeilijk om daadwerkelijk te geloven. Het is niet gemakkelijk om uit ons eigen centrum te komen. Een ander in het centrum van onze aandacht en goedheid plaatsen: het lijkt zo moeilijk. En toch weten we ook, dat de waarde van ons leven wordt bepaald door ons geven en delen. Niet wat we hebben is belangrijk, maar wel wie we voor een ander zijn.

Jezus houdt ons een nieuw gebod voor. Het nieuwe is misschien wel: telkens met nieuwe ogen kijken naar mensen en naar onze wereld; telkens weer nieuwe creativiteit ontwikkelen om goed te doen. Liefde is nooit aftands, nooit uit de tijd. Ze is altijd nieuw, omdat ze altijd opnieuw gedaan moet worden. Een nieuw gebod, een nieuwe uitdaging om echt mens te worden.